||Sundarakanda ||

|| Sarga 17|( Summary in Sanskrit & Telugu)

 

||om tat sat||

సుందరకాండ.
అథ సప్తదశస్సర్గః

తతః కుముదషండాభః స్వయం నిర్మలః చంద్రః నిర్మలం నభః జగామ యథా హంసః నీలం ఉదకం ఇవ|| నిర్మలప్రభః సః చంద్రమా స ప్రభయా రశ్మిభిః శీతైః పవనాత్మజం సాచివ్యం కుర్వన్ శిషేవే |

సః తతః పూర్ణచంద్ర నిభాననామ్ భారైః అంభసి న్యస్తామ్ నావం ఇవ శోకభారైః ( న్యస్తామ్) సీతాం దదర్శ||

వైదేహీం దిదృక్షమాణః హనుమాన్ మారుతాత్మజః సః విదూరస్థా ఘోరదర్శనా రాక్షసీః దదర్శ||

ఏకాక్షీం ఏక కర్ణాం తథా కర్ణప్రవరణాం అకర్ణాం శంకుకర్ణామ్ మస్తక ఉచ్ఛ్వాసనాశికామ్ (దదర్శ)||తను దీర్ఘశిరో ధరామ్ అతికాయ ఉత్తమాంగీం ధ్వస్త కేశీం తథా అకేశీం కేశకంబల ధారిణీం దదర్శ||లమ్బకర్ణలలాటం చ లమ్బఉదర పయోధరామ్ లంబోష్టీం చుబుకోష్టీం లంబస్యాం లంబజానుకామ్ దదర్శ|| హ్రస్వాం దీర్ఘాం తథా కుబ్జాం వికటాం వామనాం తథా కరాళాం భుఘ్నవక్త్రాం పింగాక్షీం వికృతాననామ్ దదర్శ || వికృతాః పింగళాః కాలీః క్రోధనాః కలహప్రియాః కాలాయస మహాశూల కూటముద్గర ధారిణీః ||వరాహ మృగ శార్దూల మహిషాజ శివాముఖీః గజ ఉష్ట్ర హయ పాదీః అపరాః నిఖాత శిరసః || ఏక హస్తః ఏకపాదాః చ ఖరకర్ణ అశ్వకర్ణికాః గోకర్ణీ హస్తికర్ణీ చ తథా అపరా హరికర్ణీ చ దదర్శ|| అనాసా అతినాసాః చ తిర్యజ్ఞాసా వినాసికాః గజసన్నిభ నాసాః చ లలాటఉచ్ఛ్వాసనాసికాః చ ||


హస్తిపాదాః మహాపాదాః గోపాదాః పాదచూళికాః చ అతిమాత్రశిరోగ్రీవాః అతిమాత్రకుచోదరీః చ||అతిమాత్రాస్యనేత్రాః చ దీర్ఘజిహ్వా నఖాః తథా అజాముఖీః హస్తిముఖీః గోముఖీః సూకరీముఖీః చ || హయ ఉష్ట్ర ఖర వక్త్రాః చ ఘోర దర్శనాః రాక్షసీః శూలం ఉద్గర హస్తాః చ క్రోధనాః కలహప్రియాః చ దదర్శ|| కరాళాః ధూమ్రకేశీః చ వికృతాననాః చ సతతం పానం పిబన్తీః రాక్షసీః మాంస సురా ప్రియాః దదర్శ|| మాంస శోణీత దిగ్ధాంగీః మాంసశోణిత భోజనాః రోమహర్షణ దర్శనాః స్కంధవంతం వనస్పతిం పరివార్య ఉపాసీనాః తాం కపిశ్రేష్ఠః దదర్శ||

లక్ష్మీవాన్ హనుమాన్ తస్య శింశుపాం అధస్తాత్ రాజపుత్రీం జనకాత్మజామ్ అనందితాం తాం దేవీం లక్షయామాస|| నిష్ప్రభాం శోఖసంతప్తాం మలసంకులమూర్ధజామ్ క్షీణ పుణ్యాం చ్యుతాం భూమౌ నిపాతితాం తారాం ఇవ ||చారిత్రవ్యపదేశాడ్యాం భర్తృదర్శనదుర్గతాం ఉత్తమైః భూషణైః హీనాం భర్తృవాత్సల్య భూషణామ్|| బంధుభిః వినా రాక్షసాధిపసంరుద్ధాం చ కృతం వియూధాం సింహసంరుద్ధాం బద్ధాం గజవధూం ఇవ||పయోదాంతే శారదభ్రైః ఆవృతం చంద్రరేఖాం ఇవ అసంస్పర్శాత్ క్లిష్టరూపాం అయుక్తాం వల్లకీం ఇవ|| భర్తృవశే యుక్తాం రాక్షసీవసే అయుక్తాం అశోకకవనికా మధ్యే శోకసాగరం ఆప్లుతామ్ సీతాం దదర్శ|| తత్ర సగ్రహాం రోహిణీం ఇవ రాక్షసీభిః పరివృతాం ఆకుసుమాం లతాం ఇవ దేవీం సీతాం హనుమాన్ దదర్శ||

సా మలేన దిగ్ధాంగీ వపుషా చాపి అలంకృతా సా పంకదిగ్ధా మృణాలీవ విభాతి న విభాతి చ|| కపిః హనుమాన్ పరిక్లిష్టేన మలినేన వస్త్రేణ సంవృతాం భామినీం మృగ శాబాక్షీం తాం శింశుపాం అధస్తాత్ దదర్శ|| సా దీనవదనా భర్తృతేజసా అదీనా అశితలోచనా స్వేన శీలేన రక్షితా అస్తి ||

తాం మృగ శాబ నిభేక్షణామ్ సీతాం దృష్ట్వా హనుమాన్ త్రస్తాం వీక్షమాణాం మృగ కన్యాం ఇవ అస్తి ఇతి మన్యే|| సా నిఃశ్వాసైః వృక్షాన్ పల్లవధారిణః దహంతీం ఇవ అస్తి | సా శోకానాం సంఘాతమివ శోఖానాం దుఃఖస్య ఇవోత్థితాం ఊర్మిం ఇవ అస్తి ||

తాం క్షమాం సువిభక్తాంగీం వినాభరణశోభినీం మైథిలీమ్ ప్రేక్ష్య మారుతిః అతులం ప్రహర్షం లేభే|| తాం మదిరేక్షణాం తత్ర దృష్ట్వా హర్షజాని అశ్రూణి ముముచే | రాఘవం చ నమః చక్రే ||

సీతా దర్శన సంహృష్టః వీర్యవాన్ రామాయ లక్ష్మణాయ చ నమస్కృత్వా హనుమాన్ సంవృతో అభవత్ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే వాల్మీకీయే
చతుర్వింశత్ సహస్రికాయాం సంహితాయామ్
శ్రీమత్సుందరకాండే సప్తదశస్సర్గః||

||om tat sat||